Toespraak Peter Essers

Zeer geacht bestuur van SRA, zeer geachte leden van de jury van de Jan Zweekhorst Award, zeer geachte dames en heren,

Heel hartelijk dank voor de bijzondere eer die mij ten deel is gevallen met deze Jan Zweekhorst Award. Ik ben er oprecht heel blij mee. Daar heb ik meerdere redenen voor. Omdat ik vanwege het drukke programma vandaag van de organisatie maar 5 minuten heb gekregen voor mijn dankwoord, beperk ik mij tot het toelichten van vier redenen waarom ik extra dankbaar en blij ben met deze prijs.

De eerste reden is de naamgever van deze Award. Ik heb Jan Zweekhorst persoonlijk gekend en was steeds onder de indruk van zijn gedrevenheid, passie en idealisme, zonder dat hij ook maar een moment de indruk wekte dat hij naïef zou zijn of eigenlijk niet geloofde in zijn idealen. Hij werd terecht ‘Mister Horizontaal Toezicht’ genoemd. Hij geloofde heel sterk in dit concept, vooral ook omdat hij waarschijnlijk aan den lijve de nadelen van het oude systeem van Verticaal Toezicht had meegemaakt. Hij begreep heel goed dat je met openheid naar elkaar toe, het geven van vertrouwen en het hebben van respect voor elkaars deskundigheid veel verder komt dan het werken in een hiërarchisch systeem dat uitgaat van wantrouwen en controle achteraf. Daar moest ik ook weer even aan denken toen ik vorige week het advies las van de Raad van State over de Wet werkelijk rendement van box 3. Als we nu eens alle kennis, energie en goede wil bij elkaar zouden brengen om, in de geest van Jan Zweekhorst, een rechtvaardig en uitvoerbaar box 3-stelsel te ontwikkelen dan zouden we heel wat tijd, frustratie en geld besparen in plaats van telkens weer van de ambtenaren van het Ministerie van Financiën te verwachten dat ze nu weer een ander stelsel bedenken dat aan alle kritiek en wensen voldoet, maar dat zal ongetwijfeld wel een te naïeve gedachte zijn.

Ook de wijze waarop Jan Zweekhorst samen met zijn gezin in het leven stond maakte grote indruk op mij. Hij zette zich samen met zijn echtgenote Evelien in als tijdelijke pleegouder van vele tientallen baby’s die uit een crisissituatie kwamen om ze een veilige opvang te bieden totdat zij verantwoord konden worden overgedragen aan een vervolgplek of aan de ouders. Mensen die zo in elkaar steken, denken niet eerst uitgebreid na of ze wel ruimte en tijd voor zoiets hebben, zij doen wat op dat moment hun hart hen ingeeft. Heel bijzonder is dat ik lange tijd geleden Jan aan de Universiteit van Tilburg nog heb begeleid bij zijn fiscale masterscriptie over de directeur-grootaandeelhouder.

De tweede reden om extra blij en trots te zijn op deze Award is de omschrijving ervan: de Jan Zweekhorst Award wordt uitgereikt aan, ik citeer, ‘een organisatie, team of persoon binnen of buiten SRA, die zich in lijn met de verbindende visie van Jan praktisch onderscheiden heeft op fiscaal of accountancygebied of in het bredere veld waarin de multidisciplinaire mkb-praktijken opereren. De Award staat voor verbinding, passie, inzet en maatschappelijke betrokkenheid.’  De bepalende criteria voor deze Award ‘verbinding, passie, inzet en maatschappelijke betrokkenheid’ zijn mij uit het hart gegrepen en sporen mij aan om deze kwaliteiten met nog meer overtuiging na te streven.

Een derde reden om deze Award zeer te waarderen is dat ik daarmee in een eerbiedwaardig gezelschap kom van vorige Award-winnaars, waarvan de meest recente de door mij zeer bewonderde collega Leo Stevens is, die dit jaar – het jaar waarin hij zijn 80e verjaardag heeft gevierd – na 43 jaar afscheid neemt van de redactie van het Weekblad Fiscaal Recht.

Een laatste reden voor blijdschap en trots vanwege deze Award is dat zij voor mij een symbool van nationale erkenning betekent. Vorige maand heb ik op 22 november aan de Universiteit van Heidelberg de eerste Heidelberger Steuerpreis mogen ontvangen vanwege, ‘uitstekende verdiensten op rechtsstatelijk en principieel belastingrechtgebied’ Dat ik vandaag de Jan Zweekhorst Award mag ontvangen maakt de markering van het einde van mijn loopbaan aan de Universiteit van Tilburg en de start van mijn bestaan als emeritus hoogleraar compleet. Nogmaals, zeer bedankt voor deze grote eer.