Sla menu over
Kwaliteit die verbindt
  • Publicatiedatum:01-09-2023

Herijking beroepsprofiel en opleiding accountancy: de stand van zaken

In april van dit jaar benoemden het ministerie van Financiën en de NBA een expertgroep die advies moet uitbrengen over de 'herijking beroepsprofiel en (stelsel van) opleiding accountant'. Sindsdien is achter de schermen hard doorgewerkt en veel overleg geweest. Eind september moet het advies van experts Leen Paape en Edith Hooge immers bij de Kwartiermakers toekomst accountancysector en de NBA zijn ingediend.

Visie

Naast een openbare consultatie waarop ook SRA inbreng in de vorm van elf aanbevelingen leverde, namen vertegenwoordigers namens SRA in vele gesprekken, binnen diverse gremia deel.

SRA pleit er onder meer voor om het mkb-perspectief als uitgangspunt en basis voor beroepsprofiel en opleiding te nemen, aan te sluiten bij de toekomstige behoeften in markt en maatschappij, en om te kiezen voor één beroepstitel.

Mkb als uitgangspunt

Uitgaande van de kern van het accountantsberoep, vindt SRA het van belang om bij de definiëring van de randvoorwaarden van profiel en opleiding, zowel in theorie als praktijk aan te sluiten bij het economisch verkeer, markt en maatschappij. Aangezien mkb-ondernemingen verantwoordelijk zijn voor meer dan 60% van de toegevoegde waarde van de BV Nederland en voor 70% van de werkgelegenheid zorgen, zal de kern van profiel en de basis van de opleiding 'het mkb' als uitgangspunt moeten hebben. Daarin heeft nadrukkelijk ook de certificerende bevoegdheid een plaats. Zeker als wordt uitgegaan van de drie kernspecialisaties van elke accountant zijnde audit & assurance, ICAIS en externe verslaggeving.

Rondetafels

Samen met de MKB Commissie van de NBA en Novaa organiseerde SRA twee rondetafels in het kader van het project 'Visie op kleine mkb-praktijke. De eerste discussiebijeenkomst van 9 mei 2023 stond in het teken van thema's als de combinatie van ondernemerschap en vakmanschap bij mkb-accountants, de opleiding en stage en het beroepsprofiel en dna van de mkb-accountant.

Op 22 juni jl. vond de tweede rondetafel plaats, waar onderwerpen als de in- en uitstroom uit opleiding en openbaar beroep, het belang van mkb-accountancy voor stakeholders en de regeldruk voor mkb-accountants centraal stonden. Met de bijeenkomsten werd input verzameld voor een gezamenlijke position paper over de mkb-praktijk. Deze position paper draagt ook bij als inbreng voor de Expertgroep Herijking beroepsprofiel en opleiding.

Eerste contouren

Begin deze week schoof bestuursvoorzitter Diana Clement wederom aan voor overleg met de expertgroep over de eerste contouren van het advies. Tezamen met de NBA werd opnieuw nadrukkelijk aandacht gevraagd voor het mkb-perspectief, de aansluiting bij het economisch verkeer, markt, maatschappij en kantoren, én de noodzakelijke voorwaarden om dat mkb-perspectief voor accountants werkzaam in en voor het mkb vanuit de kwaliteitsgedachte goed in te kunnen vullen.

De aandachtspunten uit het overleg werden vervolgens nog eens schriftelijk, gezamenlijk met NBA en Novaa, gedeeld met de expertgroep.

Vervolgtraject

Naar verwachting zal de expertgroep eind september het definitieve advies met voorstellen aanbieden aan de Kwartiermakers toekomst accountancysector en het NBA-bestuur. De Kwartiermakers verwerken het advies van de expertgroep in hun slotrapportage die op 21 november aan de minister van Financiën zal worden overhandigd. Het bestuur van de NBA neemt het advies van de expertgroep mee in een voorstel voor herziening van het beroepsprofiel.

Aanleiding en opdracht Expertgroep Herijking beroepsprofiel en opleiding

Begin april van dit jaar heeft het Ministerie van Financiën op gezamenlijk verzoek van de Kwartiermakers Toekomst Accountancy en de NBA de Expertgroep benoemd met als opdracht om in september 2023 te komen tot een advies over de volgende belangrijke en onderling samenhangende onderwerpen:

  • Herijking van het beroepsprofiel (of profielen) van de accountant;
  • De wijze waarop (de governance van) de opleiding is ingericht, zowel theoretisch als praktisch, van startbekwaam tot vakbekwaam.

In hun vierde en vijfde voortgangsrapportages adviseren de Kwartiermakers Toekomst Accountancy de minister van Financiën een grondige herijking van het beroepsprofiel van accountants en van (het stelsel van) de accountantsopleiding. Als redenen noemen zij onder meer: de opleiding zit overvol, de stringente toepassing van eindtermen staat innovatie in de weg en de omgeving waarin de accountant werkt verandert snel.

In het Jaarplan 2023 en tijdens de ALV in december 2022 gaf het NBA-bestuur ook aan dat er voor de opleiding sprake is van de noodzaak tot 'een fundamentele heroriëntatie' die moet leiden tot een aangepast beroepsprofiel en aanpassingen in het onderwijs. Vaststelling van het beroepsprofiel is een verantwoordelijkheid van de beroepsorganisatie.